Có những buổi sáng, tầm nhìn trước mắt người bị loạn thị không hề rõ ràng. Góc nhìn người loạn thị không chỉ là chuyện hình ảnh bị méo, nhòe, mà là cả cảm giác chênh vênh khi bắt đầu một ngày mới. Và có những nỗi niềm, họ thường chọn giữ lại cho riêng mình.
Loạn thị là bị gì?
Nếu bạn chưa từng trải qua góc nhìn người loạn thị, thì thật khó hình dung đôi mắt mình “bướng bỉnh” đến mức nào.
Mắt bị loạn thị là khi giác mạc hoặc thủy tinh thể không hoàn toàn cong đều, khiến ánh sáng hội tụ không chính xác lên võng mạc.
Kết quả là hình ảnh người loạn thị nhìn thấy bị méo, nhòe, chồng lên nhau, ngay cả khi vật đó đứng yên.
Điều đáng nói là loạn thị không chỉ ảnh hưởng khi bạn đọc sách hay nhìn bảng, mà cả những khoảnh khắc rất đời thường: cầm điện thoại buổi sáng, đọc bảng giá ngoài quán cà phê, nhận ra gương mặt một người quen đang tiến lại.
Dấu hiệu loạn thị thường gặp là nheo mắt, nghiêng đầu, đổi góc nhìn liên tục để cố lấy lại nét.
Ở một mức độ nào đó, người loạn thị không chỉ mỏi mắt, mà còn mỏi cả tinh thần. Mỗi lần bước ra đường, họ phải chủ động quan sát nhiều hơn, sợ bỏ lỡ tín hiệu giao thông, biển báo, hay một cái vẫy tay chào tử tế.
Góc nhìn người loạn thị vì vậy không chỉ là hiện tượng thị giác, mà còn là một trạng thái sống. Đó là nơi sự tập trung và cảnh giác luôn cần cao và nhiều hơn người bình thường.

Biểu hiện của loạn thị ra sao?
Từ góc nhìn người loạn thị, mọi vật xung quanh có thể trở nên méo mó theo những cách rất khó diễn tả.
Một chiếc cột đèn có thể cong cong như đang nghiêng. Dòng chữ trên biển hiệu bị nhòe ra hai bên. Gương mặt người đối diện bị “đúp” thành hai hình mờ.
Các dấu hiệu loạn thị thường bắt đầu âm thầm:
Nhức đầu sau khi đọc sách;
Khó nhìn rõ vật, người, cả khi ở gần lẫn xa;
Phải nheo mắt để tập trung.
Nhiều người nghĩ mình chỉ bị cận hoặc viễn. Nhưng thực tế, loạn thị có thể đi kèm cận, viễn hoặc tồn tại độc lập.
Triệu chứng của loạn thị không chỉ ở mắt. Đôi khi, họ còn thấy chóng mặt, mỏi cổ, mất phương hướng khi nhìn lâu vào vật thể.
Người loạn thị nhẹ có thể vẫn làm việc bình thường, nhưng ở môi trường ánh sáng kém, mọi thứ có thể trở nên nặng nề.
Còn người bị nặng, mỗi lần ra ngoài buổi tối là một thử thách. Vì ánh đèn đường tạo thành những vầng sáng nhòe, khiến mắt chói lóa.
Những dấu hiệu bị loạn thị này khiến họ phải tìm cách thích nghi: chỉnh độ sáng màn hình, chọn ghế gần bảng, tránh lái xe ban đêm.
Điều khó nói nhất, là sự mệt mỏi khi phải “dịch” mọi hình ảnh mờ nhòe thành thông tin rõ ràng trong đầu. Đó là quá trình tiêu tốn rất nhiều năng lượng mà người sáng mắt không bao giờ cảm nhận được.

Góc nhìn người loạn thị theo từng cấp độ
Cận thị được chia thành 3 cấp độ chính, được dựa chính trên số độ mắt thực tế. Chúng ta sẽ có loạn thị nhẹ, loạn thị trung bình và loạn thị nặng.
Ở góc nhìn người loạn thị nhẹ, thế giới chỉ hơi mờ và méo ở rìa hình ảnh. Người loạn thị nhẹ vẫn có thể sinh hoạt bình thường. Nhưng khi đọc chữ nhỏ hoặc nhìn vật ở xa, mắt của họ phải cố gắng hơn. Mỗi sáng, họ mất vài giây để “lấy nét” trước khi rời giường.
Ở góc nhìn người bị loạn thị trung bình, mọi thứ bắt đầu bị bóp méo một cách rõ rệt. Chữ viết trên bảng trắng, màn hình máy tính bị nhòe. Các đường thẳng như có độ cong lạ lùng. Buổi sáng, cảm giác mờ ảo kéo dài lâu hơn, khiến họ phải tìm kính ngay lập tức.
Ở góc nhìn người loạn thị nặng, thế giới như một bức tranh bị làm mờ nhiều lớp. Ánh sáng ban sáng tạo ra những vầng hào quang chói mắt. Hình ảnh bị chồng và khoảng cách trở nên khó ước lượng.
Góc nhìn người loạn thị ở mức này thực sự là nỗi ám ảnh mỗi sáng thức dậy. Vì ngay cả những hành động đơn giản như tìm đôi dép hay bước ra cửa cũng trở nên chậm chạp và căng thẳng.
Dù ở cấp độ nào, cảm giác chung là một sự mờ nhòe đầu ngày như một lời nhắc nhở âm thầm. Rằng bạn bắt đầu ngày mới với đôi mắt chưa trọn vẹn. Và điều này, đa số người loạn thị đều giữ cho riêng mình.

Có cách hết bị loạn thị không?
Từ góc nhìn người loạn thị, câu hỏi có cách hết hẳn không? Phùng Huy Hòa BUTITAN nhận ra, câu hỏi này mang niềm hy vọng xen lẫn sự lo lắng.
Loạn thị do cấu trúc giác mạc bẩm sinh, nên thường không thể tự biến mất. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể điều chỉnh bằng nhiều phương pháp: đeo kính gọng, kính áp tròng chuyên dụng, phẫu thuật khúc xạ như LASIK, LASEK.
Điều quan trọng là phát hiện sớm. Nhiều người chỉ phát hiện khi loạn thị đã ở mức gây khó chịu rõ rệt, dẫn đến thời gian thích nghi với kính, phương pháp điều trị kéo dài hơn.
Để tránh điều đó, chúng ta cần thăm khám mắt định kỳ để kiểm soát độ loạn. Đồng thời phát hiện các bệnh mắt khác kịp thời.
Hết loạn thị không chỉ là thấy rõ hơn, mà còn là lấy lại sự tự tin khi bước ra đường. Bạn sẽ không còn sợ những ánh đèn chói hay biển báo nhòe chữ nữa. Với nhiều người, đó là hành trình thay đổi cả chất lượng sống, chứ không chỉ cải thiện thị lực.

Cách bảo vệ mắt dành cho người bị loạn thị
“Không một ai có thể yêu bạn hơn chính bản thân bạn”.
Thật sai lầm khi có ai đó cho rằng, việc bảo vệ mắt khi đã loạn thị là chuyện của bệnh viện mắt, bác sĩ mắt. Chính thói quen, các biện pháp bảo vệ mắt của bạn mới quyết định mọi thứ.
Góc nhìn người loạn thị sẽ ổn định hơn, nếu họ biết:
Đeo kính đúng độ, không cố “chịu đựng” vì bất kỳ lý do gì. Bởi điều đó chỉ khiến mắt mỏi và tăng nguy cơ nhức đầu, tăng độ nhanh.
Hạn chế ánh sáng chói bằng cách dùng kính chống ánh sáng xanh, điều chỉnh ánh sáng phòng, tránh nhìn trực tiếp vào đèn mạnh.
Dành cho mắt thời gian được nghỉ ngơi cho mắt, bằng cách áp dụng quy tắc 20-20-20. Mỗi 20 phút, nhìn xa 20 feet, trong 20 giây khi làm việc với máy tính.
Bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt bằng việc ăn rau xanh đậm, cá giàu omega-3, các loại hạt…
Khám mắt định kỳ ít nhất 6-12 tháng/lần để điều chỉnh kính và theo dõi tình trạng thị lực.
Quan trọng nhất, bạn đừng tự so sánh mình với người sáng mắt. Mắt bạn có giới hạn, nhưng cách bạn chăm sóc và thích nghi sẽ quyết định chất lượng cuộc sống lâu dài.

Mỗi buổi sáng, góc nhìn người loạn thị là một câu chuyện riêng, có chút khó khăn, nhưng cũng đầy bản lĩnh. Khi bạn hiểu và có cách bảo vệ mắt đúng, trải nghiệm dù hơi khác biệt, vẫn có thể hiện ra rõ ràng và chất riêng theo cách của bạn.