Có bao giờ bạn soi gương, nheo mắt nhìn xa rồi tự hỏi: Vừa cận vừa loạn gọi là gì? Thị lực mờ, chữ méo hay ánh đèn loang sáng. Những điều đó tưởng nhỏ nhưng lại khiến cuộc sống của nhiều người bị đảo lộn. Phùng Huy Hòa BUTITAN cho rằng hiểu rõ tình trạng này là bước đầu tiên để chúng ta lấy lại đôi mắt sáng và tự tin hơn mỗi ngày.
Vừa cận vừa loạn gọi là gì?
Vừa cận vừa loạn nghĩa là khi mắt gặp cùng lúc hai vấn đề khúc xạ. Cận thị khiến mắt nhìn xa mờ và loạn thị khiến hình ảnh méo, nhòe dù nhìn gần hay xa. Vừa cận vừa loạn là tình trạng tia sáng không chỉ hội tụ trước võng mạc do cận mà còn lệch theo nhiều hướng do loạn. Tật khúc xạ kép này khiến mọi vật trước mắt trở nên mờ mịt, méo mó khi nhìn chữ, ánh đèn hay khuôn mặt người đối diện.
Người vừa cận vừa loạn thị nhẹ sẽ cảm nhận rõ sự bất tiện. Họ nhìn xa không thấy rõ, mà nhìn gần lâu cũng mỏi mắt. Cảm giác giống như đeo một lớp sương mỏng trước mắt. Dù lau thế nào cũng không thể sáng hẳn.
Trẻ em bị vừa cận vừa loạn thị học tập sa sút vì nhìn bảng mờ. Người lớn dễ đau đầu, mỏi mắt khi làm việc máy tính.
Điều đáng mừng là tình trạng này không phải bệnh nan y. Tật có thể kiểm soát hiệu quả bằng việc đo khúc xạ chính xác, đeo kính đúng độ, áp dụng phương pháp điều chỉnh phù hợp.
Vừa cận vừa loạn gọi là gì không chỉ là một câu hỏi y khoa, mà còn là lời nhắc để ta quan tâm tới đôi mắt hơn. Trước khi thị lực suy giảm làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Vừa cận thị vừa loạn thị là như thế nào?
Thế giới xung quanh người vừa cận vừa loạn thị không chỉ mờ mà còn lệch đi. Họ nhìn thấy biển số xe, số không tròn, chữ không thẳng. Ánh đèn ban đêm có quầng sáng.
Sự kết hợp giữa hai tật khúc xạ này khiến mắt phải nỗ lực điều tiết liên tục. Nó không những gây đau đầu, mỏi mắt, mà còn hoa mắt khi tập trung lâu.
Với cận thị, hình ảnh hội tụ trước võng mạc do nhãn cầu dài hoặc giác mạc cong quá mức. Với loạn thị, giác mạc lại có độ cong không đều, khiến tia sáng đi theo nhiều hướng khác nhau. Khi hai tình trạng này kết hợp, hình ảnh bị méo theo cả chiều ngang lẫn chiều dọc.
Người vừa cận vừa loạn thường thấy mọi vật rung nhẹ khi di chuyển mắt. Đặc biệt trong điều kiện thiếu sáng. Với trẻ em, tật này dễ bị nhầm là lười học. Vì trẻ không thấy rõ chữ. Còn người lớn dễ bị hiểu lầm là thiếu tập trung, do nhìn lâu là mỏi.
Câu hỏi ‘vừa cận vừa loạn gọi là gì’ vì vậy không chỉ là định nghĩa. Nó là tiếng nói của rất nhiều người đang phải sống trong thế giới mờ nhòe ấy mỗi ngày.
Điều quan trọng là người bị vừa cận thị vừa loạn thị đừng cam chịu. Họ cần khám mắt định kỳ, đo khúc xạ chính xác và lựa chọn phương án điều trị sớm. Những điều đó sẽ giúp bạn thấy rõ trở lại.
Nguyên nhân vừa cận vừa loạn thị là gì?
Nguyên nhân của việc vừa cận vừa loạn đến từ sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và thói quen sinh hoạt. Nếu bố mẹ cận hoặc loạn, thì nguy cơ con cái mắc cao hơn. Nhưng thực ra môi trường sống mới là yếu tố quyết định chính.
Đa số những người mắc cả 2 tật khúc xạ này thường xuyên dùng điện thoại, máy tính. Họ thường đọc sách, làm việc ở cự ly gần, thiếu ánh sáng, ít ra ngoài trời.
Học sinh sinh viên học online, đọc sách nhiều giờ liên tục mà không nghỉ. Điều đó khiến mắt liên tục điều tiết, tạo áp lực lên giác mạc. Dần dần, giác mạc biến dạng nhẹ, sinh ra loạn thị, trong khi nhãn cầu kéo dài gây cận.
Người làm việc văn phòng, người làm nghề phải tập trung tầm nhìn gần, như may mặc, thiết kế, lập trình cũng có nguy cơ cao mắc tật này.
Một số trường hợp bị chấn thương mắt, viêm giác mạc, phẫu thuật mắt không đúng kỹ thuật, gây biến dạng giác mạc. Nó cũng là nguyên nhân dẫn đến loạn thị phối hợp cận thị.
Cách điều trị vừa cận thị vừa loạn thị ra sao?
Hiện nay, có ba hướng điều trị chính cho người vừa cận vừa loạn. Bao gồm đeo kính, sử dụng kính áp tròng đặc biệt và can thiệp phẫu thuật khúc xạ.
Với người có độ nhẹ hoặc vừa, đeo kính gọng là giải pháp phổ biến. Tròng kính được mài theo công suất cận và loạn riêng biệt, giúp mắt hội tụ đúng điểm, giảm mỏi và méo hình. Với độ loạn cao, bạn nên chọn tròng kính chống phản quang, mỏng nhẹ để tăng độ chính xác và thoải mái.
Điều kiện để mổ mắt vừa cận vừa loạn thị là gì?
Không phải ai cũng có thể phẫu thuật. Người muốn mổ cần đủ 18 tuổi, độ ổn định ít nhất 6 tháng, giác mạc đủ dày. Họ không mắc bệnh lý mắt khác như viêm, khô nặng, giác mạc chóp…
Các kỹ thuật hiện đại như LASIK, Femto LASIK, ReLEx SMILE đều có thể chỉnh đồng thời cận và loạn thị. Chúng đều là những phương pháp có độ an toàn cao nếu được thăm khám kỹ lưỡng.
Đối tượng nào không đủ điều kiện mổ vừa cận vừa loạn thị?
Người dưới 18 tuổi;
Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú;
Người có bệnh lý giác mạc mỏng;
Người bị bệnh tiểu đường;
Người bị rối loạn miễn dịch.
Phùng Huy Hòa khuyên những người thuộc 5 nhóm trên nên lựa chọn kính gọng hoặc kính áp tròng là an toàn nhất.
Cách chăm sóc mắt sau mổ cận loạn thị
Sau mổ mắt cận loạn, bạn cần nghỉ ngơi mắt 2-3 ngày. Trong khoảng thời gian này, bạn tuyệt đối không dụi mắt, không trang điểm, không đi bơi trong tuần đầu.
Đồng thời, chúng ta cần dùng thuốc nhỏ theo chỉ định và tái khám đúng lịch. Bạn nhớ hạn chế dùng điện thoại, máy tính ít nhất 5-7 ngày đầu. Giữ ẩm mắt bằng nước mắt nhân tạo và đeo kính đổi màu khi ra nắng.
Cách chăm sóc mắt bị cận loạn thị như thế nào?
Đôi mắt vừa cận vừa loạn cần được chăm sóc kỹ hơn bình thường.
Sau 20 phút làm việc trước màn hình, bạn hãy cho mắt nhìn xa 20 feet trong vòng 20 giây. Trong đó, 20 feet tương đương với 6 mét.
Chúng ta cần duy trì nguồn ánh sáng tốt, đủ khi đọc, làm việc. Bạn cần tránh đọc, làm việc trong bóng tối.
Bạn hãy tập thói quen ra ngoài trời ít nhất 1-2 giờ mỗi ngày. Điều đó sẽ giúp mắt điều tiết tự nhiên, giảm tiến triển cận.
Để nuôi dưỡng võng mạc, bạn cần ăn nhiều rau xanh, cá biển, thực phẩm giàu vitamin A, E, và omega-3.
Khi học hay làm việc, chúng ta cần giữ tư thế chuẩn. Chuẩn có nghĩa là không cúi quá sát, không nằm đọc sách, không để màn hình quá gần. Chủ động kiểm tra mắt định kỳ 6-12 tháng/lần để cập nhật độ và thay kính cận phù hợp.
Câu hỏi “Vừa cận vừa loạn gọi là gì” không chỉ giúp ta hiểu rõ tình trạng mắt hiện tại. Nó còn nhắc rằng chăm sóc đúng cách mỗi ngày chính là liều thuốc tốt nhất để duy trì thị lực ổn định, lâu dài.
Có tròng kính dành cho mắt vừa cận thị vừa loạn thị không?
Câu trả lời là có và đó chính là loại tròng kính trụ Cylinder lens. Dòng kính trụ Cylinder lens được thiết kế đặc biệt để khắc phục đồng thời tình trạng cận và loạn thị.
Tròng kính trụ giúp chỉnh độ cong khác nhau của giác mạc, đưa ánh sáng hội tụ chính xác lên võng mạc.
Hiện nay, có nhiều loại tròng tiên tiến như: Essilor, Hoya, Zeiss… tích hợp chống tia UV, chống chói màn hình, mỏng nhẹ và giúp giảm mỏi mắt.
Người có độ cao, người làm nghề cần hình ảnh chính xác như nghề lái xe, thiết kế, IT… nên chọn loại tròng chất lượng cao, đảm bảo độ trong suốt và cân bằng thị lực hai mắt.
Ngoài ra, kính áp tròng toric cũng là lựa chọn tiện lợi cho người trẻ thích thẩm mỹ. Tuy nhiên, bạn cần được đo và hướng dẫn bởi bác sĩ mắt. Tuyệt đối tránh tự mua dùng sai độ, có thể khiến loạn thị nặng hơn.
Việc chọn đúng tròng kính không chỉ là thấy rõ hơn mà còn là nhìn khỏe hơn. Bởi mỗi độ loạn dù nhỏ, nếu không được chỉnh đúng, thì não và mắt căng thẳng. Nó không chỉ ảnh hưởng cả hiệu suất làm việc mà còn tác động đến cảm xúc hàng ngày.
Hiểu rõ vừa cận vừa loạn gọi là gì là bước đầu tiên để chúng ta kiểm soát sức khỏe thị lực của mình. Bởi vì đôi mắt không thể thay thế, nên bằng mọi cách, chúng ta phải bảo vệ nó. Phùng Huy Hòa BUTITAN cùng bạn hãy lắng nghe những tín hiệu nhỏ từ đôi mắt mỗi ngày. Đó cũng chính là cách để chúng ta tiết kiệm được thời gian, tiền bạc, công sức cho tương lai.
