Bạn đi khám mắt và nghe bác sĩ mắt bảo mình bị loạn thị 0.5. Mức loạn nghe thì nhỏ, nhưng đã khiến cuộc sống bạn bắt đầu bất tiện. Bạn nhìn chữ viết hơi nhòe, ánh đèn xe buổi tối gây lóa, lâu lâu đọc sách thấy mỏi mắt. Chính những rắc rối nhỏ mà khó chịu này khiến nhiều người băn khoăn. Liệu độ loạn 0.5 có tăng nhanh không và phải làm gì để không nặng thêm?
Độ loạn thị là gì?
Loạn thị là tình trạng giác mạc hoặc thủy tinh thể của mắt không tròn đều. Chúng bị cong lệch, khiến ánh sáng không hội tụ đúng điểm trên võng mạc.
Người mắt loạn thị sẽ nhìn vật bị méo, mờ, hoặc có bóng chữ chồng lên nhau. Đặc biệt là khi họ đọc sách, nhìn màn hình hoặc ánh sáng vào ban đêm.
Khi bạn được chẩn đoán loạn thị 0.5, nghĩa là mắt đang ở mức loạn nhẹ. Có thể bạn vẫn đọc chữ bình thường, nhưng khi nhìn lâu sẽ thấy nhức mỏi, hoa mắt. Nhất là khi bạn tập trung nhìn vào các đường thẳng hoặc chi tiết nhỏ.
Nhiều người ở mức này hay chủ quan, nghĩ rằng chưa đáng lo. Nhưng thực tế đây mới chính là giai đoạn vàng, dễ bỏ lỡ cơ hội kiểm soát sớm.
Điều quan trọng là bạn phải hiểu: loạn thị khác với cận hay viễn.
Với loạn thị, dù ở mức 0.5 thôi, tầm nhìn của bạn đã không chỉ mờ đi mà còn bị biến dạng. Đôi khi mắt còn phải cố gắng điều tiết nhiều hơn, dẫn đến mệt mỏi và dễ tăng độ.
Bạn biết không? Việc quan tâm đến mọi biểu hiện bất thường ở mắt ngay từ đầu. Đó mới là cách thông minh để giữ đôi mắt khỏe mạnh lâu dài.
Loạn thị 0.5 có tăng nhanh không?
Câu hỏi nhiều người băn khoăn nhất khi khám mắt là: loạn thị 0.5 có tăng nhanh không? Thực tế, loạn thị không tăng vùn vụt trong vài tháng như cận thị, nhưng cũng không đứng yên mãi.
Tốc độ tăng nhanh, chậm phụ thuộc thói quen sinh hoạt, môi trường học tập và cách chăm sóc mắt.
Ví dụ, một học sinh ngồi học trong lớp ánh sáng yếu. Học sinh có đó biểu hiện cúi sát vở, thường xuyên dùng điện thoại trước khi ngủ… Nguy cơ loạn 0.5 tăng thành 1.0 hay 1.5 sau 1 – 2 năm ở học sinh đó là rất dễ xảy ra.
Ngược lại, nếu bạn biết giữ khoảng cách hợp lý khi đọc, dùng màn hình có ánh sáng chuẩn. Bạn cho mắt nghỉ ngơi, thư giãn thì độ loạn có thể ổn định nhiều năm mà không tăng thêm.
Điều đáng lo là loạn thị thường đi kèm với cận. Người vừa cận 2 độ vừa loạn 0.5 cảm thấy khó chịu hơn nhiều so với cận đơn thuần. Bởi vì mắt phải điều tiết gấp đôi. Điều đó không chỉ gây mệt mỏi và giảm hiệu suất học tập, làm việc.
Do đó, dù chỉ loạn 0.5, Phùng Huy Hòa BUTITAN khuyên bạn bạn cũng không nên coi thường.
Loạn 0.5 có nên đeo kính?
Đây là một trong những thắc mắc rất thực tế: “Loạn thị 0.5 có cần đeo kính không?” Câu trả lời phụ thuộc vào cảm nhận và nhu cầu của mỗi người.
Với nhiều người, mức loạn nhẹ này chưa gây ảnh hưởng lớn khi sinh hoạt gần. Nhưng nếu bạn thường xuyên đọc chữ bị nhòe, mỏi mắt khi học bài. Vào buổi tối, bạn lái xe cảm thấy lóa đèn thì đeo kính là giải pháp nên cân nhắc.
Kính loạn thị được thiết kế đặc biệt, có trục khúc xạ giúp điều chỉnh độ cong giác mạc. Từ đó kính loạn làm hình ảnh sắc nét trở lại. Với người vừa cận 2 độ vừa loạn 0.5, thì việc đeo kính càng quan trọng. Vì kính không chỉ giúp nhìn rõ mà còn ngăn mắt điều tiết quá mức, giảm nguy cơ tăng độ.
Điều cần nhớ là, đó là bạn không nhất thiết phải đeo kính mọi lúc mọi nơi. Bạn có thể đeo khi học tập, làm việc, lái xe… và tháo ra khi nghỉ ngơi.
Quan trọng điều bạn cần làm là đi khám định kỳ để kiểm soát độ loạn. Việc trì hoãn đeo kính với suy nghĩ loạn nhẹ không cần chỉnh là sai lầm. Chính sai lầm đó thường khiến mắt phải làm việc nhiều hơn và dễ tăng độ nhanh chóng.
Tăng độ loạn bao nhiêu là bình thường?
Nhiều người lo lắng không biết tăng độ loạn thế nào thì được coi là bình thường. Tăng độ loạn thế nào thì được xem là bất thường.
Thực tế, loạn thị thường tăng chậm hơn cận thị. Với người trưởng thành, mức tăng trung bình chỉ 0.25 – 0.5 độ trong 1 – 2 năm. Thậm chí có người độ loạn ổn định nhiều năm không tăng.
Tuy nhiên, ở trẻ em và thanh thiếu niên, mắt còn đang phát triển. Nếu không kiểm soát chặt chẽ thì độ loạn có thể tăng nhanh hơn.
Một người đang loạn thị 0.5 có thể tăng thành 1.0 trong vòng 1 năm. Nếu họ thường xuyên học trong tư thế sai, ánh sáng kém. Họ tiếp xúc màn hình điện thoại liên tục nhiều giờ mỗi ngày.
Điều đáng nói là loạn thị không tự giảm. Nếu đã có loạn thì nó chỉ giữ nguyên hoặc tăng thêm. Chính vì vậy, việc kiểm soát ngay từ mức 0.5 là cực kỳ quan trọng. Đó là cách duy nhất bảo toàn độ loạn, tránh để đến khi loạn nặng phải loay hoay điều trị.
Cách để không tăng độ loạn
Cách để không tăng độ loạn hay cách hạn chế tăng độ loạn là vấn đề cốt lõi mà ai bị loạn cũng quan tâm. Trên thực tế, chúng ta không thể nào xóa loạn thị bằng thói quen. Nhưng bạn hoàn toàn có thể giữ độ ổn định nhiều năm nếu biết chăm sóc đúng cách.
Có 5 nguyên tắc quan trọng Phùng Huy Hòa BUTITAN muốn bạn cần nắm thật kỹ, đó là:
Thứ nhất, chúng ta cần giữ khoảng cách từ mắt đến sách vở, màn hình khoảng 30 – 40 cm.
Thứ hai, bản thân bạn không đọc sách hoặc dùng điện thoại khi nằm, nhất là lúc tắt đèn.
Thứ ba, bạn hãy cho mắt nghỉ 5 – 10 phút sau mỗi 30 – 45 phút tập trung làm việc.
Thứ tư, bạn hãy đảm bảo ánh sáng học tập và làm việc đầy đủ. Tuyệt đối không quá sáng cũng không quá tối.
Thứ năm, bạn hãy khám mắt định kỳ 6 tháng/lần để kịp thời điều chỉnh kính đúng độ.
Nếu đang ở mức loạn thị 0.5, thì việc duy trì những thói quen trên giúp mắt ổn định. Đặc biệt hạn chế tối đa nguy cơ tăng độ. Thay vì lo lắng khi đã loạn nặng rồi mới chữa trị. Đây mới chính là bí quyết thực tế nhất để bảo vệ đôi mắt.
Có cách để giảm độ loạn thị không?
Một trong những hiểu lầm phổ biến là nghĩ rằng có thể tập mắt để giảm loạn thị. Thế nhưng sự thật là các bài tập chỉ giúp giảm mỏi mắt, chứ không làm độ loạn biến mất. Một khi đã có loạn, mắt không thể tự hồi phục về 0 độ được.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn có những giải pháp y khoa có thể giảm độ loạn thị. Với mức loạn nhẹ như loạn thị 0.5, chúng ta chưa cần phẫu thuật. Bạn chỉ cần kính gọng hoặc kính áp tròng loạn.
Nhưng nếu loạn nặng hơn, thường từ 1.5 – 2.0 trở lên, và ổn định sau 18 tuổi, thì các phương pháp như Lasik, Femto Lasik hay ReLEx SMILE có thể được cân nhắc để xóa loạn vĩnh viễn.
Điều quan trọng là phải xác định rõ mong muốn của bản thân.
Nếu bạn chỉ loạn thị nhẹ và chưa ảnh hưởng nhiều, thì việc đeo kính và giữ thói quen sinh hoạt khoa học đã đủ để sống thoải mái.
Nếu loạn nặng thì phẫu thuật có thể là giải pháp lâu dài.
Loạn thị 0.5 chưa phải mức nặng, nhưng nó đủ để báo hiệu đôi mắt cần được quan tâm. Người khôn ngoan như bạn đừng bao giờ đợi đến khi loạn tăng cao mới bắt đầu lo lắng. Phùng Huy Hòa BUTITAN khẳng định, chỉ cần chúng ta thay đổi thói quen từ hôm nay. Bạn hoàn toàn có thể giữ mắt ổn định lâu dài. Bạn sẽ không còn ám ảnh bởi cảnh nhìn mờ nhòe hay mỏi mệt mỗi ngày nữa.
