Đột quỵ tiếp tục khiến nhiều người lo lắng khi bệnh ngày càng gia tăng và trẻ hóa. Nhiều người đã tử vong trên đường đi cấp cứu hoặc không qua khỏi ngay sau đó. Gần đây nhất là trường hợp tử vong của hiệu trưởng trường THPT Tràm Chim và tài xế thuộc nhà xe Vinh Hoa. Vậy nguyên nhân nào gây ra đột quỵ? Cách phòng ngừa và sơ cứu đột quỵ đúng cách là như thế nào? Phùng Huy Hòa mời bạn đọc hết bài viết sau đây.
2 vụ đột quỵ tử vong gần đây nhất gây hoang mang dư luận
Sáng 2-9, theo camera hành trình của nhà xe Vinh Hoa ghi lại. Tài xế N.T.B. lái xe chở khách TP.HCM đến thị xã La Gi thì bị đột quỵ. Dù vậy, anh vẫn cố gắng dừng xe an toàn, không gây tai nạn cho những người khác.
Khi xảy ra sự việc, hành khách trên xe không biết cách sơ cứu nên đã gọi cấp cứu. Sau đó đưa tài xế vào một bệnh viện tại quận 5. Tuy được đưa vào bệnh viện cấp cứu ngay sau đó nhưng tài xế đã không qua khỏi tối 3-9.
Trước đó, ngày 7-8, tài xế xe khách Phương Trang đi từ TP.HCM về Sóc Trăng cũng đột quỵ. Người này cũng cố gắng đánh lái, đưa xe tấp vào lề đường, giữ an toàn cho hành khách. Anh cũng được đưa đi cấp cứu nhưng cũng không qua khỏi.
Ngày 5/9, trong lúc đọc diễn văn khai giảng năm học mới 2023 – 2024, thầy Trương Văn Lai, Hiệu trưởng Trường THPT Tràm Chim, thị trấn Tràm Chim Tam Nông 45 tuổi bị đột quỵ. Tuy ông được đưa đi cấp cứu nhanh chóng nhưng cũng tử vong.
Ngày càng nhiều người trẻ gặp phải
Trong thời gian qua, số ca đột quỵ cấp cứu, điều trị tại nhiều bệnh viện có xu hướng tăng và trẻ hóa. Hầu như ngày nào bệnh viện cũng tiếp nhận bệnh nhân đột quỵ. Đại diện bệnh viện Lê Văn Thịnh cho biết.
Tại Bệnh viện Quân y 175, trong vài năm gần đây bệnh này đang có xu hướng trẻ hóa. Bình quân 4 đến 5 bệnh nhân bị đột quỵ nhập viện cấp cứu thì có một bệnh nhân là người trẻ.
Nơi “đầu sóng ngọn gió”, PGS Nguyễn Huy Thắng – trưởng khoa bệnh lý mạch máu não, bệnh viện Nhân dân 115 cho hay. Số ca tại bệnh viện tăng theo từng năm và đông nhất so với trung bình tất cả các bệnh viện.
Mỗi năm Bệnh viện Nhân dân 115 “gánh” khoảng 20.000 ca. Đáng lưu ý là số bệnh nhân ngày càng trẻ hóa. Hiện tỷ lệ tử vong chiếm 15 – 20% trong tổng số ca mắc. Thế nhưng tỷ lệ tàn phế lên đến 50% và 30% còn lại may mắn hồi phục.
Vậy nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi là do đâu?
Nguyên nhân đột quỵ vì ăn uống không lành mạnh, ít vận động
Việc sinh hoạt không đúng giờ giấc, ăn uống quá nhiều chất béo và chất ngọt, ít vận động, lạm dụng rượu bia, chất kích thích, thuốc lá hay tình trạng căng thẳng kéo dài đều là những nguyên nhân dẫn đến bệnh.
Đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong ngày. Nó có thể xảy ra khi chúng ta đang ngủ, đang làm việc hoặc đang chơi… Tuy nhiên tại một số khung giờ, bệnh có tỷ lệ xảy ra cao hơn. Đặc biệt là lúc nửa đêm, 4 đến 5 giờ hoặc rạng sáng 6 đến 7 giờ. Đây là thời điểm máu đậm đặc nhất, huyết áp tăng, nhiệt độ bên ngoài giảm mạnh. Cho nên dễ bị bệnh này do thay đổi nhiệt độ.
Ngoài nguyên nhân bẩm sinh hoặc di truyền thì hầu như đều liên quan đến lối sống không lành mạnh. Nó hoàn toàn có thể phòng ngừa được.
Dấu hiệu nhận biết
Các bác sĩ khuyến cáo người dân có thể áp dụng quy tắc F.A.S.T.. Việc áp dụng nhằm phân biệt và nhanh chóng gọi cấp cứu trong trường hợp phát hiện nó.
– F – Face (Mặt): Khuôn mặt mất cân đối, yếu liệt mặt. Một bên mặt bị chảy xệ, nhân trung lệch khi cười.
– A – Arms (Tay): Cử động khó khăn hoặc không thể cử động tay chân, Yếu liệt một bên cơ thể.
– S – Speech (Lời nói): Giọng nói bị thay đổi, nói ngọng, dính chữ.
– T – Time (Thời gian): Thời gian bị sẽ được tính từng giây từng phút. Cho nên nếu một người có những triệu chứng trên thì rất có thể họ đã bị. Bạn hãy gọi ngay 115 hoặc liên hệ bệnh viện gần nhất để họ được kịp thời cấp cứu.
Phòng ngừa bằng cách nào?
Để phòng ngừa, chúng ta cần hạn chế sử dụng chất kích thích, rượu, bia, thuốc lá. Hút thuốc lá là một trong những nguy cơ làm tăng khả năng bị. Nếu bỏ thuốc, nguy cơ bị sẽ ngang bằng với người chưa bao giờ hút thuốc. Ngoài ra, việc giữ tinh thần lạc quan và ôn hòa… đóng vai trò rất quan trọng. Đặc biệt là hạn chế thức khuya thường xuyên.
Chúng ta cần kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các yếu tố. Chủ động can thiệp kịp thời sẽ giúp phòng tránh hiệu quả.
Những người mắc bệnh đái tháo đường, tim mạch, mỡ máu càng cần đi khám sức khỏe định kỳ. Một mặt để kiểm soát tình trạng bệnh, một mặt không để các chỉ số vượt quá mức nguy hiểm.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý là một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bạn nên ăn nhiều các loại rau củ quả, các loại đậu, ngũ cốc, nhiều thịt trắng, hải sản. Mặt khác, bạn cần hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa, đồ chiên xào, thức ăn nhanh. Bạn hãy uống nhiều nước lọc, nước trái cây, sữa đậu nành… Phùng Huy Hòa dành lời khuyên đến bạn.
Ngoài ra, tập thể dục giúp tăng cường tuần hoàn máu trong cơ thể. Tập thể dục, bơi lội nâng cao sức khỏe, giúp tim khỏe mạnh, tiêu thụ lượng mỡ thừa. Bạn nên tập thể dục 30 phút mỗi ngày. Ít nhất 4 lần mỗi tuần sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch dẫn đến đột quỵ.
Cách xử lý trong trường hợp bất ngờ, điều trị đột quỵ
Các bác sĩ nhấn mạnh trong, phòng ngừa và điều trị phòng ngừa là quan trọng nhất. Một khi bệnh xảy ra thì tỷ lệ tử vong và tàn phế rất cao. Vì mỗi phút trôi qua có gần 2 triệu tế bào não chết đi và không hồi phục. Do đó cần nhanh chóng sơ cứu, đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất trong thời gian sớm nhất.
Trong thời gian chờ xe cấp cứu cần cho bệnh nhân nằm nghiêng trên nền phẳng. Tiến hành đo SPO2 nếu có thiết bị, nới lỏng quần áo thoáng mát… Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn uống hay dùng thuốc. Cũng không áp dụng phương pháp dân gian cạo gió, chích lể 10 đầu ngón tay, vắt chanh vào miệng…
Để hạn chế nguy cơ, người bệnh phải điều trị và uống thuốc thường xuyên theo chỉ định bác sĩ.
Nguy cơ đột quỵ có thể xảy ra với bất kỳ ai, ở độ tuổi nào, làm ngành nghề gì. Do đó, mỗi người trong chúng ta không nên chủ quan mà cần trang bị kiến thức sơ cứu đúng cách. Điều này không chỉ mang lại giá trị cho người thân trong gia đình bạn mà còn giúp đỡ cộng đồng, xã hội. Mỗi người cùng chung tay, cả nước sẽ không còn chứng kiến cảnh đau lòng như các trường hợp trên.
Các bài viết mới nhất sẽ được Phùng Huy Hòa tiếp tục cập nhật ở đây vào các khung giờ 8 giờ, 12 giờ, 14 giờ, 20 giờ hằng ngày. Mời bạn đón theo dõi cả kênh Youtube Phùng Huy Hòa Official để không bỏ lỡ những thông tin quan trọng!
Truy cập và gửi thông tin cần hỗ trợ ngay TẠI ĐÂY hoặc gọi đến Hotline: 0902815245 để được chuyên viên tư vấn nhanh nhất, sớm nhất. Chúc bạn có trải nghiệm tuyệt vời tại Mắt kính BUTITAN!