Người trẻ cũng có thể gặp tình trạng này, người trung niên lại càng dễ. Đó là cầm sách lên, thấy chữ nhòe, phải nheo mắt, đưa ra xa mới đọc được. Đó có thể là triệu chứng viễn thị, cũng có thể là lão thị. Chúng ta cần hiểu rõ viễn thị và lão thị khác nhau thế nào và điều trị ra sao. Việc giải mã chúng sẽ giúp bạn giữ đôi mắt sáng khỏe, tránh phiền toái trong học tập, công việc và sinh hoạt.
Viễn thị là gì?
Viễn thị (hyperopia) là tật khúc xạ, khiến mắt khó nhìn gần nhưng nhìn xa vẫn khá rõ. Nguyên nhân chính của viễn thị do nhãn cầu ngắn hơn bình thường, giác mạc quá phẳng. Chúng khiến ánh sáng hội tụ sau võng mạc thay vì ngay trên nó.
Có thể bạn thích?
Người bị viễn thị thường phải nheo mắt khi đọc sách, làm việc gần hay dùng điện thoại. Sau vài giờ, mắt dễ mỏi, nhức đầu, chảy nước mắt, thậm chí buồn nôn.
Trẻ em viễn thị có thể không tự nhận ra vì thị lực xa của các em vẫn tốt. Tuy nhiên, nếu không phát hiện và điều chỉnh, thì trẻ có nguy cơ bị lé hoặc nhược thị. Với người lớn, viễn thị ảnh hưởng lớn đến công việc đòi hỏi quan sát chi tiết như thiết kế, cắt may, hay lập trình.
Cách đơn giản nhất để giảm áp lực, giúp mắt lấy nét chính xác là đeo kính gọng hoặc kính áp tròng đúng độ. Những người viễn thị nặng hoặc không muốn lệ thuộc kính có thể cân nhắc phẫu thuật khúc xạ như LASIK, PRK hoặc cấy kính nội nhãn khi độ ổn định.
Lão thị là gì?
Nếu viễn thị có thể xuất hiện từ khi còn nhỏ thì lão thị lại là người bạn không mời của tuổi 40 trở lên. Khi lớn tuổi, thủy tinh thể mất dần tính đàn hồi, cơ thể mi yếu đi. Điều đó làm mắt khó điều chỉnh tiêu điểm ở khoảng cách gần.
Kết quả là người bị lão thị phải cầm sách, điện thoại phải đưa ra xa. Họ cần ánh sáng mạnh hơn, đôi lúc cũng cần phải tháo kính cận để đọc.
Lão thị không phải bệnh lý nguy hiểm mà là quy luật tự nhiên, nhưng cảm giác bất tiện thì không hề nhỏ. Nhất là với người trung niên làm việc văn phòng, có niềm đam mê thích đọc sách.
Không giống viễn thị, lão thị tiến triển từ từ và thường ổn định sau vài năm. Tuy nhiên, lão thị có thể đi kèm các tật khúc xạ khác như cận hoặc viễn. Đặc điểm này khiến việc chọn kính trở nên phức tạp hơn.
Cho nên mục đích của việc hiểu rõ bản chất của lão thị sẽ giúp chúng ta chọn giải pháp phù hợp và tránh lo lắng quá mức.
Viễn thị và lão thị khác nhau thế nào?
Mặc dù viễn thị với lão thị đều khiến tầm nhìn gần bị mờ, nhưng bản chất rất khác nhau.
Viễn thị có thể gặp ở mọi lứa tuổi, thậm chí trẻ sơ sinh. Trong khi, lão thị chỉ xuất hiện khi mắt bắt đầu lão hóa, thường sau 40.
Viễn thị do cấu trúc mắt, nhãn cầu ngắn, giác mạc phẳng. Còn lão thị do thủy tinh thể và cơ thể mi mất khả năng co giãn.
Viễn thị có thể ổn định hoặc tăng giảm theo thời gian. Lão thị lại tiến triển chậm nhưng chắc và hầu hết ai cũng trải qua trong đời.
Viễn thị điều trị bằng kính cộng (+), kính áp tròng, phẫu thuật khúc xạ. Lão thị chủ yếu dùng kính lão, kính đa tròng hoặc phẫu thuật thay thủy tinh thể.
Cách điều trị viễn thị ra sao?
Đeo kính đúng độ là phương pháp cơ bản nhất để điều trị viễn thị hiệu quả. Nhiều người băn khoăn bị viễn thị có nên đeo kính không, câu trả lời là có. Kính viễn thị giúp mắt không phải gắng sức điều tiết. Việc đeo kính giúp tránh mỏi và giảm nguy cơ biến chứng như lé hoặc nhược thị ở trẻ.
Với người lớn, đặc biệt là người trẻ muốn giảm phụ thuộc vào kính, thì phẫu thuật khúc xạ là lựa chọn phổ biến.
Làm cách nào để điều chỉnh độ cong giác mạc, bổ sung thấu kính nhân tạo, đưa điểm hội tụ về đúng vị trí? Câu trả lời nằm ở các phương pháp như LASIK, PRK hoặc cấy kính nội nhãn ICL. Chi phí dao động từ vài chục đến hơn một trăm triệu đồng tùy công nghệ và cơ sở y tế.
Ngoài ra, hạn chế mỏi mắt và giữ độ bền cho kết quả điều trị, chúng ta cần chăm sóc mắt hằng ngày. Bằng cách nào? Bằng cách nghỉ giải lao khi dùng máy tính và ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin A, C, E.
Cách khắc phục mắt lão thị thế nào?
Lão thị không thể chữa dứt điểm, vì đây là quá trình lão hóa tự nhiên. Nhưng Phùng Huy Hòa BUTITAN có nhiều giải pháp giúp bạn nhìn rõ và thoải mái hơn.
Kính đọc sách/ kính đa tròng giúp nhìn rõ cả xa lẫn gần, tiện cho người vừa bị cận hoặc viễn kèm lão thị.
Kính áp tròng đa tiêu cự thích hợp với người không muốn đeo kính gọng.
Phẫu thuật thay thủy tinh thể kèm cấy kính nội nhãn đa tiêu cự (PresbyLASIK, Refractive Lens Exchange) cho phép nhìn ở nhiều khoảng cách.
Điều quan trọng nhất giúp làm chậm quá trình lão hóa mắt, giảm khó chịu, đó là duy trì thói quen bảo vệ mắt. Nghỉ 20 giây sau mỗi 20 phút nhìn màn hình, tập thể dục cho mắt, ăn nhiều rau xanh và cá giàu omega-3.
Các câu hỏi phổ biến thường gặp quanh chủ đề viễn thị và lão thị
Bị viễn thị có đi nghĩa vụ quân sự không?
Quy định tuyển quân yêu cầu thị lực nhất định. Nếu người viễn thị nhẹ, sau khi đeo kính mà thị lực đạt chuẩn, thì vẫn có thể tham gia. Nếu viễn thị nặng thì có thể được miễn hoặc hoãn, tùy kết quả khám cụ thể.
Viễn thị có giảm độ được không?
Ở trẻ, khi mắt phát triển, độ viễn có thể giảm nhẹ. Nhưng ở người trưởng thành, viễn thị hiếm khi tự hết. Trong trường hợp đó, để duy trì độ viễn, không làm nặng thêm, chỉ có cách đeo kính và chăm sóc mắt đúng cách.
Mổ mắt viễn thị bao nhiêu tiền?
Mổ mắt viễn thị bao nhiêu tiền tùy phương pháp điều trị. LASIK hoặc PRK thường từ 20-40 triệu đồng cho hai mắt. Cấy kính nội nhãn ICL có thể cao hơn, khoảng 60-100 triệu đồng.
Lão thị có mổ được không?
Lão thị có mổ được không, câu trả lời là Có. Để giảm hoặc bỏ hẳn kính lão, chúng ta có thể phẫu thuật thay thủy tinh thể kèm cấy kính nội nhãn đa tiêu cự.
Chi phí dao động 40-80 triệu đồng cho hai mắt, tùy công nghệ và bệnh viện.
Dù cùng gây khó khăn khi nhìn gần, nhưng viễn thị và lão thị khác nhau về nguyên nhân, độ tuổi và cách điều trị. Khi bạn hiểu rõ đặc điểm từng tình trạng, bạn sẽ dễ dàng chọn được giải pháp phù hợp. Giải pháp đó có thể là đeo kính, chăm sóc mắt cho tới phẫu thuật. Mục đích để giữ đôi mắt sáng khỏe và chủ động tận hưởng cuộc sống trọn vẹn mọi lứa tuổi.
